Περί της Αγίας Τριάδος - Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού

Περί της Αγίας Τριάδος 

Αγίου Ιωάννου Δαμασκηνού 
Επιμέλεια Σοφία Ντρέκου

Ο Όσιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός αγαπητοί μου αναγνώστες,

μάς εξηγεί με λίγα λόγια και σαφή, για το δόγμα της Αγίας Τριάδας. 

«Πιστεύουμε σ' ένα Θεό, μία πρωταρχική αιτία, χωρίς αρχή, 

αδημιούργητη, αγέννητη, άφθαρτη και αθάνατη (...).

Πιστεύουμε σ' έναν Πατέρα, που είναι ή αρχή και ή αιτία όλων των δημιουργημάτων, που δε γεννήθηκε από κανέναν, που μόνος αυτός είναι χωρίς αρχική αιτία και αγέννητος ο οποίος είναι βέβαια δημιουργός όλων, άλλα κατ' ουσία Πατέρας ενός και μόνου, δηλαδή του μονογενή Υιού του, του Κυρίου και θεού και Σωτήρα μας Ιησού Χριστού, και είναι προβολέας του Παναγίου Πνεύματος (...).

Πιστεύουμε και σ' έναν Υιό του Θεού, το μονογενή, τον Κύριο μας Ιησού Χριστό, ο οποίος γεννήθηκε από την ουσία του Πατρός προαιωνίως φως που εξήλθε από το φως, Θεό αληθινό που γεννήθηκε από τον αληθινό Θεό Υιό που γεννήθηκε και δε δημιουργήθηκε, που είναι ομοούσιος με τον Πατέρα και είναι αυτός δια του οποίου δημιουργήθηκαν τα πάντα. 

Όταν λέμε ότι «αυτός εγεννήθη προ πάντων των αιώνων», δεικνύουμε ότι η Γέννηση Του είναι άχρονη και χωρίς αρχή διότι δεν έφθασε από την ανυπαρξία στην ύπαρξη ό Υιός του Θεού, που είναι ή ακτινοβολία της θείας δόξας, ό τύπος της υποστάσεως του Πατρός, ή ζωντανή σοφία και δύναμη, ό Λόγος, ο οποίος έχει προσωπική υπόσταση, ή ουσιώδης και τέλεια και ζωντανή εικόνα του αοράτου Θεού, αλλά συνυπήρχε πάντοτε με τον Πατέρα και ήταν στους κόλπους του, και γεννήθηκε από αυτόν προαιωνίως και χωρίς αρχή διότι ποτέ δεν υπήρχε ό Πατήρ χωρίς να υπάρχει ό Υιός, άλλα συγχρόνως υπήρχαν ό Πατήρ και ό Υιός που γεννήθηκε από αυτόν (...).

Όμοια πιστεύουμε και σ' ένα Πνεύμα Άγιο, το Κύριο και ζωοποιό, το όποιο εκπορεύεται από τον Πατέρα και αναπαύεται στον Υιό, το οποίο προσκυνείται και δοξάζεται ομού με τον Πατέρα και τον Υιό, διότι είναι ομοούσιο και συναιώνιο στο Πνεύμα που πηγάζει από το Θεό, το ευθές, το ηγεμονικό, την πηγή της σοφίας και της ζωής και του αγιασμού, το οποίο είναι Θεός και συνυπάρχει και προσφωνείται ομού με τον Πατέρα και τον Υιό, αδημιούργητο, πλήρες, δημιουργικό, παντοκρατορικό, παντουργό και παντοδύναμο (...).

«Πιστεύομεν καὶ εἰς ἓν Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, τὸ Κύριον καὶ ζωοποιόν, τὸ ἐκ τοῦ Πατρὸς ἐκπορευόμενον καὶ ἐν Υἱῷ ἀναπαυόμενον, τὸ τῷ Πατρὶ καὶ Υἱῷ συμπροσκυνούμενον καὶ συνδοξαζόμενον ὡς ὁμοούσιόν τε καὶ συναΐδιον, τὸ ἐκ Θεοῦ Πνεῦμα, τὸ εὐθές, τὸ ἡγεμονικόν, τὴν πηγὴν τῆς σοφίας καὶ ζωῆς καὶ τοῦ ἁγιασμοῦ, Θεὸν σὺν Πατρὶ καὶ Υἱῷ ὑπάρχον καὶ προσαγορευόμενον, ἄκτιστον, πλῆρες, δημιουργόν, παντοκρατορικόν, παντουργόν, παντοδύναμον, ἀπειροδύναμον, δεσπόζον πάσης τῆς κτίσεως οὐ δεσποζόμενον, θεοῦν οὐ θεούμενον, πληροῦν οὐ πληρούμενον, μετεχόμενον οὐ μετέχον, ἁγιάζον οὐχ ἁγιαζόμενον, παράκλητον ὡς τὰς τῶν ὅλων παρακλήσεις δεχόμενον, κατὰ πάντα ὅμοιον τῷ Πατρὶ καὶ τῷ Υἱῷ».»

Όσιος Ιωάννης Δαμασκηνός - Περί της Αγίας Τριάδος (Έκδοσις ακριβής της ορθοδόξου Πίστεως, Α' (8) 8. J. -P. MIGNE, P.G, Ρ.Ο. 94, 808-833) Πηγή: www.sophia-ntrekou.gr/αέναη επΑνάσταση

Ἡ τριπλῆ μονάδα 

«Πατὴρ μὲν ἡμῖν ῥίζα καὶ πηγὴ καλῶν· 

ἐκ τοῦδε φῶς γεννητόν, Υἱὸς καὶ Λόγος, 

σφράγισμ' ἀνάρχου· Πνεῦμα τ' ἄχρονος φύσις·

Θεός, Θεός μου, καὶ Θεός, τρισσὴ μονάς. 

Οὐκ ἔστιν ὅς με ταῦτα κωλύσει λέγειν.

Ρίζα ὁ Πατέρας καὶ πηγὴ ὅλων τῶν καλῶν·

Φῶς ποὺ γεννήθηκε ἀπὸ αὐτὸν ὁ Υἱὸς καὶ Λόγος, 

σφραγίδα τοῦ ἄναρχου. Καὶ ἄχρονη φύσι τὸ Πνεῦμα. 

Θεός, Θεός μου καὶ Θεός, τριπλῆ μονάδα.

Ποιός εἶναι αὐτὸς ποὺ θὰ μὲ ἐμποδίση νὰ τὸ λέω;

Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος

Νεοελληνική ἀπόδοση: Βενέδικτος Ἱερομόναχος Ἁγιορείτης, Ἔπη εἰς ἑαυτόν, Ποίημα ΙΔ', Εἰς ἑαυτὸν καὶ πρὸς τοὺς φθονοῦντας. ΕΠΕ 10, 234. ΒΕΠΕΣ 62,119 PG 37,1248). Πηγή: Γρηγοριανόν Ταμεῖον, Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, Βενεδίκτου Ἱερομονάχου Ἁγιορείτου, σελ. 818. megas-poihths.blogspot.gr / επιμέλεια www.sophia-ntrekou.gr/aenai.epAnastasi