ΕΜΠΑΘΕΙΑ - ΑΓΝΟΙΑ

Εμπάθεια ή Άγνοια;

• Γράφτηκε από τον  Μητροπολίτη Ναυπάκτου Ιεροθεου
• Εκτύπωση
• E-mail

Πρόσφατα διάβασα άρθρο ενός Καθηγητή Πανεπιστημίου σε εφημερίδα μεγάλης κυκλοφορίας με τίτλο: “από το δόγμα στην εκκοσμίκευση του χριστιανισμού” και είδα την άγνοια της ορθοδόξου θεολογίας από την πλευρά του αρθρογράφου, καίτοι ασχολείται με κριτική του Χριστιανισμού. Το πρόβλημα είναι βαθύ. Δεν μπορεί κανείς να κρίνη κάτι, αγνοώντας τις θέσεις αυτού που κρίνει ή συγχέοντας αυτές τις θέσεις με φανταστικές ή αιρετικές απόψεις.

Το άρθρο αυτό είναι πράγματι μνημείο αγνοίας και ημιμαθείας. Όσο καλή διάθεση να έχη κανείς δεν θα μπορέση να βρη κάποια θετικά στοιχεία. Διαβάζοντας το άρθρο αυτό σκέφθηκα: “Καλά ο άνθρωπος αυτός αγνοεί παντελώς την θεολογία της Ορθοδόξου Εκκλησίας; Μπορεί κάποιος να αντιπαραθέτη τις απόψεις του σε υπαρκτές θέσεις της ορθοδόξου θεολογίας. Όμως δεν είναι ούτε επιστημονικό, ούτε δεοντολογικό να σχολιάζη και να κρίνη κάτι, το οποίο αγνοεί παντελώς”.

Θα ήθελα να χρησιμοποιήσω μερικά παραδείγματα για να γίνη εμφανές αυτό.

Γράφει ο αρθρογράφος Καθηγητής: (Ο Χριστιανισμός) πρέπει να “κατεβεί από τον Ουρανό στην Γη, να ψάξει τους κολασμένους και ξεριζωμένους αυτού του πλανήτη και να κάνη μια πρόταση για την ανεργία, την εκμετάλλευση, την εγκληματικότητα, τα ναρκωτικά, την μετανάστευση κ.λπ. Με το να μεταθέτει ο χριστιανισμός την “σωτηρία” της ψυχής και την ανακούφιση των υποδούλων στο “Βασίλειο των Ουρανών” (δηλαδή σε ένα ακαθόριστο και αβέβαιο επέκεινα) αφήνει τους υπόδουλους απροστάτευτους και εκτεθειμένους στην εκμετάλλευση των “εχόντων και κατεχόντων””.

Καλά δεν γνωρίζει ο αρθρογράφος ότι ο Χριστός κατέβηκε από τον ουρανό στην γη, προσέλαβε το κτιστό και άλλαξε όλη την κατάσταση της γης, δημιουργώντας καινούριους θεσμούς φιλανθρωπίας και αγάπης, όπως το ομολογεί και αυτός ακόμη ο Κορδάτος, μελετώντας την ζωή και το έργο των Τριών Ιεραρχών; Αγνοεί ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία έχει την καλύτερη πρόταση για τα ναρκωτικά και για άλλα κοινωνικά προβλήματα, η οποία αναφέρεται στην πρόληψη και θεραπεία της προσωπικότητας του ανθρώπου; Που βρήκε ότι οι Χριστιανοί μεταθέτουν το πρόβλημα στο “Βασίλειο των Ουρανών”; Πουθενά δεν γίνεται λόγος για Βασίλειο των Ουρανών, ούτε φυσικά η Βασιλεία (γιατί άλλο το βασίλειο και άλλο η βασιλεία, κατά την ορθόδοξη θεολογία) είναι απλώς μια μελλοντική πραγματικότητα, ούτε “ένα ακαθόριστο και αβέβαιο επέκεινα”. Η Βασιλεία των Ουρανών δεν είναι μόνον μια πραγματικότητα του μέλλοντος, αλλά και βίωση στο παρόν. Δεν έχει, βέβαια, κανείς την άποψη να κατέχη ο αρθρογράφος ορθόδοξη θεολογία, αλλά τουλάχιστον έχει την απαίτηση να μην ομιλή με τέτοια αλαζονεία για άγνωστα πράγματα, που τον εκθέτει.

Γράφει ο αρθρογράφος Καθηγητής: “Σύμφωνα λοιπόν με τη χριστιανική αντίληψη, ο άνθρωπος ζει συγχρόνως σε δύο κόσμους: έναν κόσμο κοσμικό που συνιστά ένα δοκιμαστήριο του αμαρτωλού σώματος, το οποίο σέρνει την κατάρα του προπατορικού αμαρτήματος (“με ιδρώτες και κόπο να κερδίζεις το ψωμί σου”), και έναν κόσμο φανταστικό, επουράνιο, που θεραπεύει την μετανοούσα ψυχή. Αυτός ο δυϊσμός, ο χωρισμός δηλαδή του ανθρώπου σε φθαρτό σώμα και άφθαρτη ψυχή (πνεύμα), θέτει ένα εξαιρετικά σοβαρό επιστημολογικό πρόβλημα στην κατανόηση της ίδιας της ψυχοσωματικής ενότητος του ανθρώπου”.

Καλά δεν γνωρίζει ο κύριος Καθηγητής ότι η ορθόδοξη θεολογία δεν υιοθέτησε ποτέ τον δυϊσμό, αφού ομιλεί για ψυχοσωματική ενότητα του ανθρώπου; Δεν έχει ποτέ ακούσει τον όρο υπόσταση του ανθρώπου; Δεν γνωρίζει ότι δεν συνιστά χριστιανική αντίληψη, και κυρίως ορθόδοξη, ότι ο άνθρωπος ζη συγχρόνως σε δυο κόσμους, έναν κοσμικό που δοκιμάζεται το αμαρτωλό σώμα, και έναν φανταστικό, επουράνιο, που θεραπεύει την μετανοούσα ψυχή; Δεν άνοιξε ποτέ την Αγία Γραφή και τα πατερικά κείμενα, που μιλούν για βίωση από την παρούσα ζωή της Βασιλείας του Θεού, ότι και το σώμα θεώνεται, ότι η θεραπεία γίνεται από την παρούσα ζωή; Δεν γνωρίζει ότι βασική διδασκαλία της Ορθοδόξου Εκκλησίας είναι ότι ο άνθρωπος θεραπεύεται από την παρούσα ζωή ψυχοσωματικά και θα υπάρξη αιωνίως ψυχοσωματικά, οπότε αποκλείεται κάθε σύστημα δυϊσμού, που χαρακτηρίζει αιρετικές διδασκαλίες;

 

* * *

 

Γράφει ο αρθρογράφος Καθηγητής: “Γιατί, λοιπόν, δεν θα μπορούσε (η Εκκλησία) να αφιερώσει ολόκληρη την περιουσία της στην υπηρεσία του ανθρώπινου πόνου;”

Καλά δεν άκουσε ποτέ ο κ. Καθηγητής ότι η Εκκλησία διέθεσε πράγματι ολόκληρη την περιουσία της για τον ανθρώπινο πόνο, και τώρα κρατά μερικά τμήματα; Δεν γνωρίζει ότι όλα τα Νοσοκομεία της Αττικής οικοδομήθηκαν σε οικόπεδα τα οποία παρεχώρησε η Εκκλησία, ακριβώς για να απαλύνη τον ανθρώπινο πόνο; Να του υπενθυμίσω ότι τα Νοσοκομεία Ευαγγελισμός, Αιγινήτειο, Ιπποκράτειο, “Σωτηρία” (δηλ. το Γενικό Κρατικό σήμερα), Συγγρού, Παίδων, Ασκληπιείο Βούλας, Σανατόρειο Πεντέλης, κτίστηκαν σε οικόπεδα που παρεχώρησε η Εκκλησία; Να του υπενθυμίσω ακόμη ότι η Μαράσλειος Ακαδημία, η Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, οι Στρατώνες του Γουδί, ο Ναύσταθμος του πολεμικού Ναυτικού, τα παλαιά παραπήγματα (όπου σήμερα το άγαλμα Βενιζέλου με το πράσινο και η Αμερικανική Πρεσβεία) κ.λπ. είναι χώροι εκκλησιαστικοί που παραχωρήθηκαν; Να του υπενθυμίσω ότι η Εκκλησία παρεχώρησε χιλιάδες στρέμματα για αποκατάσταση ακτημόνων καλλιεργητών ή πτωχών ανθρώπων; Επίσης, δεν έχει πληροφορηθή καθόλου ότι οι Ιερές Μητροπόλεις επιτελούν ένα θαυμάσιο κοινωνικό και φιλανθρωπικό έργο; Δεν ρώτησε να του πουν ότι στις Επαρχίες η Εκκλησία ασκεί την κατ’ εξοχήν κοινωνική πρόνοια, αφού τις περισσότερες φορές η κρατική πρόνοια είναι ανύπαρκτη; Δεν έχει πληροφορηθή ότι η Εκκλησία διαθέτει πολλά Ιδρύματα, Γηροκομεία, Νοσοκομεία, Άσυλο Ανιάτων, χωρίς ουσιαστική υποστήριξη; Τί Καθηγητής είναι, που αποφαίνεται με τέτοια αυθεντία και αλαζονεία, χωρίς να κάνη μια στοιχειώδη επιστημονική έρευνα;

 * * *

 Γράφει ο αρθρογράφος Καθηγητής: “Ο Χριστιανισμός κάνει το λάθος να αποδέχεται την αμαρτωλότητα του ανθρώπου ως αποτέλεσμα του προπατορικού αμαρτήματος και παραβλέπει το γεγονός ότι το ανθρώπινο κακό (με οποιαδήποτε μορφή κι αν εκδηλώνεται) έχει τις ρίζες του στις υπαρξιακές συνθήκες, δηλαδή στις κοινωνικοοικονομικές ανισότητες και στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο”.

 

Πέρα από τις απλουστευμένες ερμηνείες που κάνει, κάτω από μια συγκεκριμένη ιδεολογία που είναι ξεπερασμένη, δεν γνωρίζει ο κ. Καθηγητής να ξεχωρίζη τις “υπαρξιακές συνθήκες” από τις “κοινωνικοοικονομικές ανισότητες”; Καλά δεν έχει διαβάσει καθόλου δυτική υπαρξιακή φιλοσοφία, για να δη τί ακριβώς σημαίνει υπαρξιακές συνθήκες και δεν γνωρίζει ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία ακριβώς απαντά σε αυτά τα υπαρξιακά αγωνιώδη προβλήματα του ανθρωπίνου είναι;

 * * *

Σε όλο το άρθρο μπορεί κανείς να βρη πάρα πολλά σημεία για να τα σχολιάση, όπως ότι ο Χριστιανισμός είναι θρησκεία, ότι μετατοπίζει την σωτηρία στην μετά θάνατο ζωή κ.λπ. Ακόμη και αυτός ο τίτλος του άρθρου “από το δόγμα στην εκκοσμίκευση του χριστιανισμού” δείχνει το μεγάλο γνωσιολογικό πρόβλημα του αρθρογράφου Καθηγητού. Αφού, μάλιστα, το δόγμα στην Ορθόδοξη Εκκλησία συνδέεται οπωσδήποτε με το ήθος και τον όλο τρόπο ζωής του ανθρώπου. Επίσης, η Ορθοδοξία κάνει ένα μεγάλο κοινωνικό έργο, χωρίς να εκκοσμικεύεται. Για παράδειγμα, ο αρθρογράφος Καθηγητής, ζητάει έναν Χριστιανισμό “πού δεν θα ασχολείται αποκλειστικά και μόνον με τα επουράνια πράγματα, αλλά θα κάνει μια στροφή και προς τα επίγεια ζητήματα του ανθρώπου”. Μα ποιος του είπε ότι η Ορθοδοξία ασχολείται “αποκλειστικά με τα επουράνια πράγματα” και ποιος τον ενημέρωσε ότι είκοσι αιώνες τώρα, καθώς και στην εποχή μας η Ορθοδοξία δεν έχει κάνει “μια στροφή στα επίγεια ζητήματα του ανθρώπου”; Δεν έχει ακούσει ότι κατά χιλιάδες Ευρωπαίοι και Αμερικανοί στρέφονται στην Ορθόδοξη θεολογία, η οποία διασώζει την καλύτερη μέθοδο θεραπείας της προσωπικότητος του ανθρώπου, αφού έχουν απογοητευθή από το εκκοσμικευμένο χριστιανισμό, ο οποίος ταυτίζεται μόνο με μια επιδερμική κοινωνική προσφορά; Δεν έχει πληροφορηθή ότι οι Πατέρες της Εκκλησίας αντιμετώπισαν όλα τα επίγεια προβλήματα του ανθρώπου;

 Λυπάμαι γιατί έχουμε να κάνουμε πολλές φορές, αν όχι με ενσυνείδητους πολέμιους και διαστρεβλωτές της αλήθειας, τουλάχιστον με αγραμμάτους, αδιαβάστους, επιπολαίους και ημιμαθείς.

 

Από το έντυπο της Ιεράς Μητροπόλεως Ναυπάκτου «Εκκλησιαστική Παρέμβαση»,

τεύχος 25, Φεβρουάριος 1998

Πηγή: http://www.parembasis.gr/1998/98_02_01.htm

Διαβάστηκε 392 φορές